Chắc hẳn bạn đã thấy những con cá Koi với những màu sắc rực rỡ bơi lội dưới nước ít nhất một lần. Tuy nhiên, có thể bạn chưa biết rằng cá Koi vẫn nổi bật ngay cả khi chỉ có một màu đơn giản. Khi nhìn thấy một đàn cá Koi, bạn có thể sẽ thấy những con cá Koi vàng, trắng hoặc đen tuyền, và dù chỉ một màu, chúng vẫn gây ấn tượng mạnh mẽ. Hãy cùng Cá Koi AZ khám phá thêm về cá chép Koi màu vàng trong bài viết dưới đây nhé!
Nguồn gốc của cá Koi vàng
Cá Koi vàng lần đầu xuất hiện vào những năm đầu thế kỷ 20, cụ thể là vào năm 1914, khi Nhật Bản tổ chức triển lãm giống cá chép Koi đầu tiên tại Tokyo để vinh danh hoàng tử Hirohito. Đảo Niigata cũng được chính thức ghi nhận là nơi sản sinh ra Niigata Koi. Từ đó, hai màu chủ đạo của cá chép Nhật là “đỏ và trắng” bắt đầu được ưa chuộng và giao dịch phổ biến.
Nhằm nghiên cứu sâu hơn về cách lai tạo màu sắc, sinh sản và nuôi dưỡng, từ năm 1950, Nhật Bản đã cử các chuyên gia sang học tập tại Trung tâm Khoa học Kỹ thuật của Đại học Chicago và Viện Hóa lý tại Illinois, Hoa Kỳ.
Vì cá Koi Nhật Bản có chất lượng cao, giá trị và danh tiếng, nên người Nhật đã đưa ra các quy định về màu sắc và tên gọi để phân loại chúng thành từng loại khác nhau.
Cá Koi có nguồn gốc từ khu vực Trung Á, sau đó phát triển mạnh mẽ và trở nên phổ biến tại Trung Quốc và Nhật Bản. Hiện nay, thị trường Việt Nam chủ yếu nhập khẩu cá Koi từ hai quốc gia này. Chính người Nhật và người Trung Quốc đã tiến hành lai tạo và nhân giống để tạo ra nhiều giống cá Koi đẹp như ngày nay.
Cá chép cảnh do Nhật Bản lai tạo nổi bật với màu sắc đa dạng và giá trị cao. Vì vậy, khi nhắc đến loại cá chép có nhiều màu sắc đẹp, người ta thường nghĩ ngay đến Nhật Bản và thường gọi chung là “cá chép Nhật”. Thực tế, cá chép do Nhật Bản lai tạo có tên là Nishikigoi, có nghĩa là cá chép nhiều màu sắc, và đến thế kỷ 19 được biết đến với cái tên Koi. Từ “Koi” trong tiếng Nhật có nghĩa là cá chép, đồng thời cũng mang ý nghĩa liên quan đến tình yêu và sự trân trọng.
Đặc điểm hình dáng của cá Koi vàng
Khi nhắc đến những con cá Koi đạt tiêu chuẩn VIP 1 với giá đấu giá từ 200 triệu đến hàng tỷ đồng mỗi con, không thể không nhắc đến các giống cá chép vàng được lai tạo tại Trung Quốc và Nhật Bản, hai quốc gia này hiện chiếm khoảng 99% số lượng cá Koi trên thị trường. Tại Việt Nam, nguồn cung cá Koi chủ yếu cũng đến từ hai quốc gia này.
Hiện nay, có hơn 100 giống cá Koi được phân chia thành 13 loại chính với những đặc điểm nổi bật như sau:
Cá Koi sở hữu hình dáng đẹp mắt và duyên dáng, mang màu sắc sống động và rực rỡ, điều này giúp tăng giá trị trang trí của chúng. Hình dạng của cá Koi tương tự như hình dáng con mực với trục chính rõ ràng. Cơ thể có màu sắc đa dạng cùng các hoa văn phong phú.
Cấu trúc cơ thể cá Koi được chia thành ba phần: đầu, thân và đuôi. Phần đầu có mắt và miệng, thân có vây ngực, vây lưng và vây bụng; trong khi phần đuôi có vây hậu môn và vây đuôi phát triển liên tục, toàn bộ cơ thể được bao phủ bởi một lớp vảy.
Mỗi giống cá Koi đều có những đặc điểm riêng biệt về màu sắc, họa tiết, hình dạng bên ngoài và kích thước.
Chiều dài của cá Koi có thể đạt tới 1 mét, đặc biệt nếu được nuôi trong ao, cá có thể đạt chiều dài tối đa này vào năm thứ 8. Trong môi trường thuận lợi, chiều dài của cá Koi có thể tăng từ 50 đến 150 mm mỗi năm.
Người ta phân biệt cá trống và cá mái dựa vào hình dáng bên ngoài. Cá trống thường có thân hình thon dài, với hai vây ngực và nắp mang có nhiều nốt sần màu trắng. Ngược lại, cá mái thường có thân hình tròn hơn với bụng nở nang hơn cá trống.
Tập tính và sinh trưởng của cá Koi vàng
Màu sắc và hình dáng của cá Koi thay đổi liên tục khi tuổi đời và nhiệt độ môi trường thay đổi, giống như một bức tranh sống động. Những con cá Koi có màu sắc không đều, lem màu hoặc có dị tật sẽ bị loại bỏ và không được chọn.
Khi được nuôi trong hồ nước nhân tạo với điều kiện tốt, cá Koi có thể sống từ 25 đến 35 năm. Người Trung Quốc còn có câu chuyện truyền thuyết về cá Koi, gọi chúng là “cá chép hóa rồng” hoặc “cá vượt vũ môn”, biểu tượng cho loài cá có sức sống mạnh mẽ và khả năng bơi ngược dòng. Theo truyền thuyết, khi cá Koi sống được đến 100 năm, chúng sẽ hóa thành rồng, thể hiện triết lý và ước mơ vươn lên của mọi sinh vật trong vũ trụ.
Sau khi thích nghi và thuần thục trong môi trường nhân tạo khoảng một năm, cá Koi sẽ bắt đầu đẻ trứng. Cá Koi cái từ 2 đến 3 năm tuổi có thể đẻ khoảng 150.000 đến 200.000 trứng mỗi lần. Thời gian sinh sản thường vào khoảng 4 đến 5 giờ sáng, và trứng sẽ nở sau khoảng 26 đến 48 giờ ở nhiệt độ 28 đến 30 độ C.
Trứng của cá Koi có tính dính nên khi đẻ thường bám vào các giá thể. Trong môi trường nhân tạo, người ta thường sử dụng lục bình hoặc vải lưới để tạo giá thể cho trứng bám vào.
Cá Koi thụ tinh ngoài nên sau khi cá cái đẻ trứng, cá đực sẽ bơi theo sau để thụ tinh cho trứng. Sau khoảng 40 đến 50 giờ, trứng sẽ nở thành cá bột. Vì thời gian nở của trứng khá dài nên cần đảm bảo giá thể và nước trong bể luôn sạch sẽ và nhiệt độ ổn định.
Cách chọn cá Koi vàng
Để lựa chọn cá Koi vàng đạt tiêu chuẩn, bạn cần quan tâm đến các yếu tố như hình dáng, màu sắc và dáng bơi. Cụ thể như sau:
Hình dáng
Chọn những con cá Koi có thân hình giống như một chiếc tàu ngầm, bụng không phệ và không có đoạn ngắt quãng như cá nóc. Nếu chọn cá quá mập thì thân sẽ ngắn, còn chọn cá quá dài thì sẽ phát triển giống con lươn và không đạt kích thước lớn sau này.
Chọn cá có phần đuôi cong tròn, mềm mịn khi sờ vào. Nếu đuôi không cong tròn thì có thể kết thúc bằng hình trái tim. Đuôi ngắn, không căng sẽ khiến cá khó phát triển độ dài và sức mạnh cần thiết.
Chọn cá có lớp da sáng, sạch, nhẵn mịn và trơn bóng. Da cá đẹp sẽ làm cho vảy cá đều đặn hơn. Tránh chọn cá có vảy mờ nhạt, da tróc vảy, hoặc trầy xước.
Không chọn cá có mang đỏ vì có thể chúng bị nhiễm sán.
Dáng bơi
Quan sát kỹ dáng bơi của cá, từ điểm bắt đầu đến điểm kết thúc, lúc bơi cao và lúc bơi thấp. Điều này giúp bạn xác định cá có khỏe mạnh hay không. Không nên chọn cá có dáng bơi không thẳng. Cá Koi đẹp và đạt tiêu chuẩn phải có dáng bơi thẳng và uyển chuyển.
Tránh chọn cá có dáng bơi lắc lư, cá có râu không đều, miệng méo, hoặc phần cuối thân cong.
Màu sắc
Toàn thân cá phải đều màu, không bị loang lổ, không pha tạp màu khác và không có các chấm đen, đỏ, trắng trên thân. Cá phải có ánh kim loại vàng đều và bắt mắt.
Cá Koi vàng có thể nuôi chung với các loại cá Koi nào?
Cá Yamabuki Koi với màu vàng ánh kim có thể được nuôi chung với nhiều loại cá Koi có màu sắc đa dạng khác.
Nếu bạn muốn cá Koi vàng đồng lên màu đẹp và phát triển sắc tố, có thể nuôi riêng dòng cá Koi Yamabuki Ogon hoặc kết hợp với các dòng cá Koi đơn sắc khác như:
- Cá Koi Chagoi (màu trà, màu xanh dương, màu lục nhạt)
- Cá Koi Benigoi (màu đỏ)
- Cá Koi Karasu (màu đen)
Nếu bạn muốn có một hồ cá Koi đa dạng và hài hòa về màu sắc, có thể kết hợp nuôi chúng với các loại cá Koi đa sắc như:
- Cá Koi Kohaku (màu đỏ và trắng)
- Cá Koi Sanke (màu đỏ, đen và trắng)
- Cá Koi Showa (màu đỏ, đen và trắng)
- Cá Koi Shiro Utsuri (màu đen và trắng)
Cách chăm sóc cá Koi vàng
Để nuôi cá Koi, bạn cần hiểu rõ về các yếu tố liên quan đến chất lượng nước trong hồ. Khi thiết kế hồ Koi, cần tính toán kỹ lưỡng các yếu tố kỹ thuật để đảm bảo môi trường nước phù hợp cho sự phát triển của cá. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia trước khi xây dựng hồ cá Koi hoặc nuôi cá Koi trong bể kính.
Thức ăn của cá Koi vàng
Khi mới nở, cơ thể cá Koi còn yếu nên chúng tự nuôi dưỡng bằng cách ăn noãn hoàng. Những ngày sau, cá Koi nhỏ bắt đầu ăn các loại thức ăn bổ sung như bobo, sinh vật phù du, lòng đỏ trứng chín, hoặc bột đậu nành pha loãng trong nước.
Khi cá cứng cáp hơn, chúng chuyển sang ăn các loại động vật tầng đáy như giun và loăng quăng. Khi được 1 tháng tuổi, cá Koi có thể ăn các loại động vật nhỏ như giun, ốc hoặc ấu trùng sống trong hồ.
Khi đã trưởng thành, cá Koi có thể ăn các loại thực phẩm như cám, bã đậu, phân xanh, thóc lép và thức ăn dạng viên đã chế biến sẵn.
Cá Koi là loài ăn tạp, chúng sẽ ăn hầu hết những gì được cho nhưng không nên cho cá ăn quá nhiều vì có thể ảnh hưởng đến hình dáng và màu sắc của chúng. Chỉ nên cho cá Koi ăn 3 đến 4 bữa mỗi ngày, mỗi bữa ăn trong khoảng 2 đến 5 phút.
Bạn có thể tập cho cá ăn từ tay của mình bằng cách giữ thức ăn trên tay rồi thả tay xuống bề mặt nước, cá sẽ ăn ngay trên tay bạn. Quá trình này có thể mất vài ngày hoặc thậm chí vài tuần để cá quen.
Một số lưu ý khi chăm sóc cá Koi vàng
- Nếu nồng độ Nitrit trong nước quá cao hoặc khi cần thay nước hồ, hãy thay nước từ từ, mỗi lần rút khoảng một phần ba thể tích nước trong hồ mỗi hai ngày cho đến khi nước trong lại.
- Cá Koi vàng phát triển tốt trong hồ có thể tích lớn hơn 1000 gallon, có nền tốt và ít cây thủy sinh, vì chúng có thể phá cây, ảnh hưởng đến chất lượng nước. Hệ thống lọc nước chuyên nghiệp là cần thiết để duy trì chất lượng nước và phẩm chất của cá.
- Thường xuyên theo dõi hồ cá; nếu phát hiện cá Koi lười ăn hoặc bơi chậm, cần cách ly cá bệnh và liên hệ với các đơn vị có kinh nghiệm để được hỗ trợ và xử lý kịp thời.
Kết luận
Cá Koi vàng không chỉ là một loài cá cảnh đẹp mà còn là biểu tượng của may mắn và thịnh vượng. Việc nuôi cá Koi vàng không chỉ mang lại niềm vui mà còn giúp bạn kết nối với thiên nhiên. Hy vọng với những thông tin trong bài viết này, bạn sẽ có thêm kiến thức để chăm sóc và nuôi dưỡng đàn cá Koi vàng của mình một cách hiệu quả nhất.
